Tijdens de zwangerschap denk je vaak al na over welke voeding je je kindje wilt gaan geven. Alhoewel verreweg de meeste mensen in eerste instantie starten met borstvoeding , kiest toch 25% voor het geven van flesvoeding. (In sommige gevallen is borstvoeding überhaupt geen optie). Zelfs wanneer ouders starten met borstvoeding, blijkt na een maand toch bijna de helft overgestapt te zijn op fles voeding. Voor sommige mensen lijkt het zelfs een soort taboe om te zeggen dat ze flesvoeding (willen) gaan geven. Op internet is dan ook vooral veel informatie te vinden over borstvoeding. Vanuit de WHO is reeds bepaald dat borstvoeding de beste keuze is. Wat betreft samenstelling zal ik dit ook zeker niet betwisten. Ik ben alleen wel van mening dat de keuze voor voeding goed moet zijn voor ouder en kind. Wanneer een moeder veel stress ervaart door de borstvoeding, heeft dit ook een generatieve impact op het kind en draagt dit zelfs bij aan het ontwikkelen van een postnatale depressie . Mijns inziens is dat het dan weer niet waard en zou een mooie babytijd het allerbelangrijkste moeten zijn, ongeacht welke voeding je je kindje geeft.
Welk merk voeding kies je?
In Nederland heb je de keuze uit diverse soorten zuigelingenvoeding. Veel merken zul je van reclames kennen. Wanneer je goed kijkt zijn deze reclames echter alleen voor voeding voor baby’s ouder dan 6 maanden. Reclame maken voor baby’s jonger dan 6 maanden is in NL namelijk verboden bij de warenwet. Dit is vanwege de aanbeveling om kinderen tot 6 maanden borstvoeding te geven.
De samenstelling van flesvoeding is echter ook in de wet geregeld. Hierdoor is er weinig verschil in de merken flesvoeding en maakt het dus niet veel uit of je voor merk A of merk B kiest. De A- merken maken veel reclame en doen veel onderzoek. Deze kosten berekenen ze weer door in hun producten. It’s as simple as that. Naast de standaard flesvoeding heb je ook nog de keuze uit hypo-allergene voeding, voeding voor hongerige baby’s, voeding bij darmpkrampen, geitenmelk etc. Meestal zijn deze keuzes echter niet nodig en kun je gewoon starten met de standaard zuigelingenvoeding. Let er wel op dat er op de verpakking staat dat het om volledige zuigelingenvoeding gaat. Zo weet je zeker dat de poedermelk alle voedingsstoffen bevat die je baby nodig heeft en je niet per ongeluk een opvolg melk te pakken hebt.
Welke fles is het beste?
Net als bij de voeding heb je ook een enorme keuze in soorten flessen. Er is de keuze tussen smalle en brede halsflessen. De brede halsfles wordt vaak gebruikt in combinatie met borstvoeding. De baby moet hiervoor namelijk het mondje wat wijder opendoen waardoor het meer lijkt op een tepel. Ook zijn er flessen met en zonder ventiel. Bij het ene merk zit het ventiel in de bodem van de fles, bij de ander zit er een systeem in de fles. Beide zijn bedoeld om krampjes te verminderen. Uiteraard zijn er ook nog de standaard flessen. In veel Babydozen zit een gratis fles. Het probleem met flessen is echter dat er niet 1 perfecte fles bestaat voor alle baby’s. Doordat alle baby’s een andere drinktechniek hebben kan het soms even zoeken zijn voor je de juiste fles (en speen) gevonden hebt. Gaat het drinken van je baby moeizaam dan kan het de moeite waard zijn om eens een andere fles te proberen. Zelfs een zelfde soort fles van een ander merk kan al verschil maken.
Bij een consult over problemen met drinken is de keuze van de fles vaak iets waar ik het eerste naar kijk. De drinktechniek van de baby bepaalt namelijk vaak welke fles het meest geschikt is. Voor kinderen die prematuur geboren zijn of waarvoor de standaard speen te snel gaat is er eigenlijk maar 1 merk die een groot aanbod heeft in verschillende snelheden (Flow). Voor die kinderen is een Dr. Brownsfles over het algemeen de beste keuze. Maar ook hier zijn er uitzonderingen te vinden. Andere flessen die ik regelmatig adviseer zijn de Difrax fles en de MAM fles (deze laatste vooral in combinatie met borstvoeding)
Heb je geen speen met een kleinere flow (Slowflow) dan kun je de snelheid van de speen ook nog bijsturen door de speen iets losser of juist vaster op de fles te draaien. (losser=fles gaat sneller, vaster=fles gaat langzamer)
Flesvoeding klaar maken
De volledige zuigelingenvoeding is (buiten het ziekenhuis) alleen verkrijgbaar als poedermelk. Gewone koe of geitenmelk uit een pak is niet geschikt voor pasgeborenen! Dit geldt ook voor plantaardige melk.
Het liefst maak je de flesvoeding per fles klaar. Soms kan het echter handiger zijn om voeding van tevoren klaar te maken. Maak in dat geval maximaal 2 flessen tegelijk klaar en zet deze achterin de koelkast (daar is het het koudst). Flesvoeding is in de koelkast maximaal 8 uur houdbaar.
Een fles klaarmaken doe je als volgt:
- Was je handen
- Zorg dat je een schone plek hebt om de voeding klaar te maken
- Pak een schone fles en speen
- Kijk op de verpakking van de poedermelk hoeveel schepjes poeder erop hoeveel water gaan (doorgaans is dat 1 schepje op 30 ml water) Gebruik alleen het meegeleverde doseer schepje.
- Vul het flesje met de benodigde hoeveelheid kraan water. In tegenstelling tot wat er op de verpakking staat, hoef je dit water niet eerst te koken. Het water in NL is schoon genoeg om direct uit de kraan te gebruiken. Gebruik echter alleen koud kraanwater en geen warm water uit de kraan! Wil je liever mineraalwater gebruiken, kijk dan op de verpakking of deze geschikt is voor het bereiden van zuigelingenvoeding.
- Doet er nog GEEN poedermelk bij maar verwarm het water in de fles eerst in de magnetron of een flessenwarmer
- Voeg de benodigde hoeveelheid poedermelk toe aan het warme water. Doe geen extra schepje poedermelk in de fles, tenzij dit is voorgeschreven door een arts of diëtist.
- Meng het water en de poedermelk door de fles rustig te zwenken. Ga niet schudden! Hierdoor ontstaan er heel veel belletjes in de melk die voor krampen bij je baby zorgen.
- Druppel wat melk op de binnenkant van je pols om de temperatuur te checken. De temperatuur is goed wanneer de melk net zo warm is als je huid.
- Je kunt de fles aan je baby geven
De fles geven
Ga ontspannen met je baby zitten. Wanneer jij gespannen bent voelt je baby dit en kan dit invloed hebben op de manier waarop je baby drinkt. Houdt je baby een beetje rechtop, het liefst in zijligging. Dit is immers de meest natuurlijke houding. (Zo liggen baby’s ook wanneer ze borstvoeding krijgen)
Strijk met de speen langs de lippen en wangen van je baby. Wanneer je baby wil drinken zal het dan zelf zijn mondje open doen (Rootingreflex) Wil je baby zijn mondje niet open doen, ga dan niet forceren maar probeer het even later nogmaals. Maak hem eventueel even goed wakker door hem te verschonen of onder zijn voeten te kriebelen. Ook kan het helpen om te zorgen dat hij niet te comfortabel ligt. Eventueel dus even het mutsje afdoen en je hand onder het hoofdje laten ipv op een kussen neer te leggen. Hierdoor zal je baby alerter zijn en meer aandacht hebben voor de fles.
Kantel de fles zodat de speen helemaal met melk gevuld is. Zorg dat de speen goed in het mondjes van je baby zit. De lippen moeten het bredere gedeelte van de speen raken.
Wanneer je baby drinkt let er dan op dan hij na elke paar slokken even pauze neemt om te ademen. Doet hij dit niet uit zichzelf, kantel dan de fles even zodat de melk uit de speen loopt en de punt van de fles nog wel het gehemelte raakt ( zo weet je baby dat de fles er nog wel is). Dit zal er meestal wel voor zorgen dat je baby stopt met drinken en een adempauze neemt. Ook wanneer je tijdens het drinken signalen van stress ziet bij je baby, is dat een teken dat hij even pauze nodig heeft.
Voorbeelden van stress signalen zijn:
- het hoofdje wegdraaien (hiermee geeft je baby eigenlijk al aan even niet meer te willen)
- wegduwen van de fles (dit is dus niet altijd een teken dat hij vol zit, maar vaak dat hij even pauze nodig heeft)
- melk uit zijn mondje laten lopen
- bijgeluiden maken bij het slikken (een soort klakkend geluid)
- fronsen van de wenkbrauwen
- spreiden van vingers en tenen (een ontspannen handje is open met de vingertjes naast elkaar)
Hoe lang mag een baby doen over de fles?
De richtlijnen hoe lang een baby ongeveer mag drinken zijn als volgt:
Gemiddeld duurt een voeding 15-20 minuten. Zorg ervoor dat het niet langer dan 30 minuten duurt. Een baby heeft de eerste weken een wekkertijd van ongeveer 45 minuten. In deze wekkertijd moet je dus eigenlijk alles doen (verschonen, voeden, knuffelen) Wanner je baby te lang wakker is dan kan er vermoeidheid optreden met veel huilen en slaapproblemen als gevolg.
Ook hier is echter wel weer een kleine nuance aan te brengen. Zoals met alles zijn dit richtlijnen en kan de persoonlijke situatie anders zijn. Vooral met prematuren of hele jonge baby’s (tot 2 weken) kan de voeding soms echt wel 30-40 minuten duren doordat het kindje in slaap valt en moeilijk wakker te krijgen is. Sommige baby’s drinken al slapende maar er zijn er ook bij die zo diep in dromenland zijn dat er geen beweging meer in te krijgen is. Merk je dat dit bij jou baby het geval is dan zou je kunnen proberen om eerste te starten met voeden en het verschonen halverwege de fles te doen. Grote kans dat hij dan weer wakker genoeg wordt om de rest van de fles te drinken.
Hoeveel voeding moet je kindje krijgen?
Hoeveel voeding je baby nodig heeft is heel makkelijk zelf te berekenen. In de eerste (kraam) week wordt er vaak (bij kinderen zwaarder dan 1750gram) gebruik gemaakt van een standaard voedingsschema:
Dag 1 : 8 X 10 ml
Dag 2: 8 X 20 ml
Dag 3: 8 X 30 ml
Dag 4: 8 X 40 ml
Dag 5: 8 X 50 ml
Dag 6: 8 X 60 ml
Dag 7: 8 X 70 ml
De voeding wordt verder opgehoogd tot je baby 150 ml per kg per dag krijgt. Wanneer je kindje 4 kg weegt krijgt hij dus 4 x150ml= 600 ml per dag : 8 voedingen = 75ml per fles. In dit voorbeeld ga je dan dus op dag 8 naar 8 X 75 ml. Wanneer je twijfelt of je kindje nog voldoende voeding krijgt dan kun je dit dus gemakkelijk zelf berekenen, mits je weet hoeveel je kindje precies weegt.
Naarmate je kindje ouder wordt daalt de behoefte naar 100ml/kg bij een leeftijd van 6 maanden.
Hoe maak je de fles schoon?
Nog steeds zie je het advies om een fles en speen uit te koken. Wanneer je baby prematuur geboren wordt en/of je dat een fijner gevoel geeft, dan is er niets op tegen om dat te blijven doen. Weet echter dat het niet noodzakelijk is. Zowel het ziekenhuis als de kraamzorg geeft dit advies nog. Dit komt simpelweg omdat ze vaak niet op de hoogte zijn van veranderde richtlijnen. De huidige richtlijn is namelijk redelijk recent veranderd (2018) en zolang niemand het bij professionals onder de aandacht brengt dan weet men het ook niet. In het ziekenhuis zelf wordt nog wel gekozen voor uitkoken omdat hier andere hygiene richtlijnen gelden dan thuis.
Naast uitkoken kun je de fles op 2 manieren schoonmaken:
- Met de hand:
- spoel de fles meteen na gebruik om met koud water. Hiermee voorkom je dat eiwitten in de melkresten gaan stollen en er een laagje in de fles vormt
- maak de fles goed schoon met een heet sopje (afwasmiddel) en een flessenborstel
- spoel de fles en speen goed af met schoon heet water om zeepresten te verwijderen
- laat de fles en speen drogen door ze (de fles ondersteboven) op een schone doek te zetten
2. In de vaatwasser
- spoel de fles meteen na gebruik om met koud water. Hiermee voorkom je dat eiwitten in de melkresten gaan stollen en er een laagje in de fles vormt
- zet fles en speen in de vaatwasser (bovenste rekje!)
- zorg dat de vaatwasser op een programma van minimaal 55 graden staat
- na afloop van het programma: laat de fles en speen drogen door ze (de fles ondersteboven) op een schone doek te zetten
Heb je na het lezen van dit blog toch nog vragen?? Stel ze dan hieronder of via Instagram!