De afgelopen jaren gingen nieuwsberichten vooral over het CORONA virus. Voor jonge kinderen is er echter een virus dat vele malen gevaarlijker is: het RS Virus. Omdat er nog steeds ieder jaar veel jonge kinderen met dit virus in het ziekenhuis belanden is het goed hier aandacht aan te besteden.
Wat is het RS Virus
RSV staat voor Respiratoir Synctieel Virus. Zoals de naam al doet vermoeden is het een luchtweginfectie.
Er zijn twee typen van RS-virus: RSV-A en RSV-B. Deze typen kunnen gelijktijdig voorkomen en veroorzaken precies dezelfde ziekte.
RSV is het meest voorkomende verkoudheidsvirus bij kinderen. Doordat het een enorm besmettelijk virus is maken bijna alle kinderen het wel een keer door. Het virus duikt meestal op in de winter. Het komt vooral voor in de periode van oktober tot en met april. De afgelopen jaren zagen we het virus echter ook in de zomermaanden.
Wat doet het RS Virus?
Het RS virus kan een infectie veroorzaken in de bovenste (neus en keel) en onderste (longen)luchtwegen. Hierdoor ontstaat snot, slijm en soms ook benauwdheid. Bij oudere kinderen en volwassenen uit zich dit voornamelijk in een snotneus.
Het zijn vooral jonge baby’s die erg benauwd worden en daardoor ook moeite krijgen met drinken. Soms is een ziekenhuisopname nodig voor sondevoeding en/of zuurstof. Een enkele keer is de benauwdheid zo ernstig dat een baby beademing nodig heeft.
Te vroeg geboren kinderen (prematuren) of kinderen met een aangeboren hartafwijking of het syndroom van Down, hebben een verhoogd risico op een ernstiger ziektebeloop. (Bij prematuren zijn de longen van de baby nog niet volledig volgroeid en heeft de baby ook minder antistoffen)
Bepaalde langetermijneffecten, zoals piepende ademhaling en astma, kunnen het gevolg zijn van RS-virus.
Symptomen
De tijd tussen een besmetting en de eerste ziekteverschijnselen van het RS-virus varieert van 2 tot 8 dagen.
Het begint meestal met een neusverkoudheid en hoesten, na 1 tot 2 dagen nemen de klachten toe.
De verschijnselen die je dan ziet zijn:
- Koorts
- Een piepende ademhaling
- Een snelle ademhaling
- Intrekkingen (tussen de ribben trekt de huid bij inademen naar binnen)
- De neusvleugels bewegen opvallend mee met de ademhaling (dit heet neusvleugelen)
- Drinken lukt niet goed
- Soms opeens een paar seconden niet ademen
- De huid kleurt grijs/blauw rond de mond en onder de nagels
- Sufheid: je baby lijkt slaperig en is moeilijk te wekken
Ook kan een RS-virusinfectie oorontsteking bij kinderen veroorzaken.
Behandeling van een RS-virusinfectie is in de meeste gevallen niet nodig. Bij een verstopt neusje kun je eventueel een neusspray met NaCL/Zout gebruiken (kies altijd voor de speciale baby neusspray, medicatie zoals Xylomethazoline alleen op voorschrift van een arts gebruiken)
Wanneer je kindje nog niet zelf kan neus snuiten zijn er speciale ballonnetjes op de markt waarmee je de snot uit het neusje kunt halen.
Veelal verdwijnen de klachten vanzelf na een paar dagen tot een week.
In de volgende situaties is het raadzaam om even langs de huisarts te gaan:
- Je baby is erg benauwd,
- Koorts: kindjes jonger dan 3 maanden of ouder dan 3 maanden en hoger dan 39C;
- Wanneer je kindje langer dan 3 dagen koorts heeft;
- Kinderen tot 1 jaar die niet goed drinken of eten.
- Bij twijfel sowieso altijd contact opnemen met de huisarts!
Hoe voorkom je een RS infectie?
Het RS-virus bevindt zich in de neus en keel van geïnfecteerde personen en kan overgedragen worden door druppeltjes die vrijkomen tijdens hoesten, niezen en praten.
Besmetting vindt plaats via de neus, ogen of mond. Iemand met het RS-virus kan anderen besmetten voordat hij zelf ziek wordt. Iemand is niet meer besmettelijk als hij helemaal beter is. Kinderen onder 2 jaar zijn langer besmettelijk, ongeveer drie tot vier weken na de start van de infectie.
Alhoewel bijna alle kinderen wel een RS besmetting doormaken wil je dit vanwege de risico’s bij jonge kinderen dit vooral zien te voorkomen.
Net als bij het Corona virus is goede handen hygiene essentieel in het voorkomen van verspreiding.
- Was je handen regelmatig met water en zeep of desinfecteer met handenalcohol voordat je de baby aanraakt.
- Hoest en nies in je elleboog. Gebruik je wel een zakdoek, kies dan voor een papieren en gooi deze direct na gebruik weg
- Probeer andere kinderen en volwassenen uit de buurt van de baby te houden wanneer ze verkouden zijn. Wanneer mensen op (kraam) bezoek willen komen check dan even of ze niet verkouden zijn. Er zijn nog veel mensen die het idee hebben dat een verkoudheid geen kwaad kan.
- Maak speelgoed regelmatig schoon en was knuffels eventueel in de wasmachine. Het virus kan buiten het lichaam overleven en ook via besmette voorwerpen zoals speelgoed worden overgedragen.
- Rook niet in de buurt van de baby. De rook zorgt ervoor dat je baby vatbaarder is voor een RSV infectie!
Vaccinatie
Alhoewel een besmetting met RSV niet altijd even ernstig verloopt zijn er jaarlijks nog steeds veel kinderen die met klachten in het ziekenhuis op worden genomen. Elke winter worden in Nederland door het RS virus ongeveer 2000 jonge baby’s met een ernstige longontsteking opgenomen in het ziekenhuis. 10% van deze baby’s komt op de Intensive Care terecht.
Op dit moment is er geen vaccin voor actieve vaccinatie tegen RSV beschikbaar. Er zijn veel vaccins in ontwikkeling en de hoop is dat deze over enkele jaren op de markt zullen komen.
Kinderen met een verhoogd risico op een ernstig verloop van een RS infectie kunnen in hun eerste levensjaar beschermd worden tegen RS-virus door passieve vaccinatie met antistoffen.
Dit geneesmiddel (Synagis) beschermt tegen het RS-virus. Het zorgt ervoor dat het RS virus zich niet kan uitbreiden in de longen waardoor een ziekenhuis opname in veel gevallen voorkomen kan worden. Kinderen die Synagis hebben gekregen maken de infectie dus wel door maar worden er minder ziek van.
Synagis wordt voorgeschreven door de kinderarts en is dus alleen beschikbaar voor kinderen in de risicogroep!
Borstvoeding draagt bij in de bescherming tegen RS-virusinfecties bij baby’s.
De moedermelk voorkomt de ziekte weliswaar niet, maar doorgaans zullen de besmetting en de complicaties veel milder verlopen. Pasgeboren baby’s hebben van nature een redelijke bescherming tegen het RS-virus. Tijdens de zwangerschap kregen zij een voorraadje antistoffen mee. Krijgt een kind borstvoeding, dan wordt de bescherming tegen het virus nóg groter!
